De bijdrage van indicatoren voor de verstaanbaarheid aan de diagnostiek van spraakontwikkelingsstoornissen binnen het kader van de ICF

Abstract

In dit onderzoek is de bijdrage onderzocht van het beoordelen van de verstaanbaarheid binnen het diagnostisch proces bij kinderen met spraakontwikkelingsstoornissen. Op dit moment is de diagnostiek meestal gebaseerd op het beschrijven van de kenmerken van de spraak en de afwijkingen daarvan ten opzichte van de normale ontwikkeling. Dit past bij een beschrijving van de stoorniscomponent binnen het ICF. Een afwijkende ontwikkeling van de spraak kan leiden tot problemen in de verstaanbaarheid. Een verminderde verstaanbaarheid heeft vrijwel altijd consequenties voor de participatie in het dagelijks leven. De verstaanbaarheid kan in de diagnostiek dus betrokken worden op de participatie-component van het ICF. Op dit moment is er geen algemeen geaccepteerde methode om de ernst van de spraakontwikkelingsstoornis vast te stellen. In dit onderzoek is de vraag beantwoord of het meten van verstaanbaarheid gebruikt kan worden om de ernst van de spraakontwikkelingsstoornis vast te stellen. Een centrale rol hierbij speelt de Schaal voor Verstaanbaarheid in de Context-NL (ICS-NL) die in het kader van dit onderzoek is vertaald vanuit het Engels. Dit onderzoek is een veelbelovende eerste stap naar een indicator voor de ernst van spraakontwikkelingsstoornissen die gebruikt kan worden in de dagelijkse logopedische praktijk. De voorlopige resultaten tonen aan dat een combinatie van indicatoren van de stoorniscomponent (Percentage Consonanten Correct in een Nonsenswoordentaak (PCCN)) en de participatiecomponent (ICS-NL) 61% van de algemene verstaanbaarheid kan verklaren in de totaalgroep (kinderen met een normale ontwikkeling en met spraakontwikkelingsstoornissen). Dit stijgt tot respectievelijk 69% voor de kinderen met een normale spraakontwikkeling en 76% voor de kinderen met spraakontwikkelingsstoornissen. Een combinatie van het PCCN en ICS-NL kan dus gebruikt worden als indicator voor de ernst van spraakontwikkelingsstoornissen. Om de betrouwbaarheid van deze resultaten te testen, is verder onderzoek bij een groter aantal kinderen noodzakelijk waarbij onderscheid gemaakt kan worden in leeftijdsgroepen en eventueel subtypen van spraakontwikkelingsstoornissen.