Kinderboeken en Reynaerts historie in de eenentwintigste eeuw: een ongemakkelijke relatie

Abstract

In de middeleeuwen zijn er in het Nederlands twee Reynaertverhalen geschreven, Van den vos Reynaerde en Reynaerts historie.1 Specialisten weten dit en lezers van Tiecelijn ongetwijfeld ook, maar in brede kring kent men maar één Middelnederlands dierenverhaal en dat is Van den vos Reynaerde. Reynaerts historie ‘bestaat niet’. Die situatie is te zien in de kinderboekbewerkingen van de Reynaertstof die er deze eeuw in het Nederlands verschenen zijn. Sinds het begin van de negentiende eeuw komen er gemiddeld twee Nederlandse Reynaertbewerkingen per jaar uit en voor zover ik kan overzien is dat aantal deze eeuw niet echt veranderd.2 Het gaat nu echter vrijwel uitsluitend om bewerkingen van Van den vos Reynaerde. Dat wijkt af van de situatie in de negentiende eeuw toen er ongeveer evenveel bewerkingen verschenen van Reynaerts historie als van Van den vos Reynaerde, maar sluit aan bij de situatie in de laatste decennia van de twintigste eeuw. Ook toen domineerden bewerkingen van Van den vos Reynaerde. Ik ken slechts drie kinderboeken uit deze eeuw waarvoor Reynaerts historie een voorbeeld geweest is en met alle drie is iets merkwaardigs aan de hand. Ik zal ze hier eerst in chronologische volgorde bespreken en vervolgens aangeven wat ik er merkwaardig aan vind. Daarna zal ik een suggestie doen om die merkwaardigheid althans gedeeltelijk te verklaren.