Samenhang sensitiviteit moeder en cognitieve ontwikkeling kind, moderatie door negatief affect kind

Abstract

Cognitieve ontwikkeling wordt al op jonge leeftijd beïnvloed door zowel kind- als omgevingsfactoren en is van grote invloed op latere ontwikkelingsuitkomsten. Dit onderzoek kijkt naar het verband tussen de sensitiviteit van moeder en de cognitieve ontwikkeling van het jonge kind (M=23,8 maanden). Sensitiviteit wordt gemeten door observatie en zelfrapportage. Sensitiviteit gemeten door middel van observatie is mogelijk een betere voorspeller van cognitie. Er wordt ook gekeken of er sprake is van moderatie door het temperamentkenmerk negatief affect van het kind op de samenhang tussen sensitiviteit en cognitie. De gebruikte data is afkomstig van het STAP project van de Universiteit Utrecht. Participanten (N=62) zijn moeders met een gemiddelde leeftijd van 34 jaar en hun kinderen van gemiddeld 17 maanden. Sensitiviteit gemeten door middel van observatie, maar niet door zelfrapportage, correleert met cognitie (r=.28). De beide meetinstrumenten blijken in tegenovergestelde richting met een groot effect samen te hangen met het negatief affect van het kind. Het negatief affect van het kind correleert met latere cognitie (r = -.40). Er is geen moderatie effect opgetreden van het negatief affect op de samenhang tussen sensitiviteit en cognitie. Met enige voorzichtigheid kan geconcludeerd worden dat moeders uit een hoge sociaal economische status in staat zijn hun kind met kenmerken van negatief affect sensitief op te voeden. Moeders in onze steekproef onderschatten wellicht hun eigen opvoedingskwaliteiten.