Immateriële schade bij overstromingen: Een onderzoek naar het hoe en wat van menselijk leed in overstromingssituaties

Abstract

Immateriële schade bij overstromingen is in vergelijking met materiële schade een onderbelicht onderwerp. Hoewel diverse auteurs aangeven dat immateriële schade ernstiger en langduriger van aard kan zijn dan materiële schade, is er geen compleet overzicht van de aspecten van immateriële schade bij overstromingen beschikbaar. In dit onderzoek wordt een overzicht gevormd van de diverse aspecten van immateriële schade zoals die te vinden zijn in de wetenschappelijke literatuur over schade bij overstromingen. Daarnaast wordt bekeken hoe immateriële schade opgenomen is in Nederlands overstromingsbeleid. Uit het onderzoek blijkt dat immateriële schade het geheel is van directe, persoonlijke en indirecte, publieke schade die niet kwantificeerbaar is of waaraan geen marktwaarde verbonden kan worden. Het gaat hier vooral om fysieke en mentale schade en het verloren gaan van cultuurhistorische plaatsen en natuurgebieden. Uit de tweede analyse blijkt dat het Nederlandse overstromingsbeleid tot nu toe weinig aandacht besteedde aan immateriële schade. In 2013 sprak de minister van Infrastructuur & Milieu echter het voornemen uit om maatschappelijke ontwrichting als gevolg van overstromingen zoveel mogelijk te voorkomen. De focus in het waterveiligheidsbeleid is daardoor meer gericht op adaptatie, naast preventie. Voor de toekomst lijkt het erop dat die ontwikkeling door zal zetten, vanwege verregaande verkenningen voor maatregelen door het Planbureau voor de Leefomgeving.