De kwaliteit van leerkrachtoordelen over de aanwezigheid van taalbegripsproblemen bij kleuters

Abstract

Door het steeds vaker schrappen van de preventieve logopedie bij 5-jarige kinderen, is een belangrijke rol ontstaan voor leerkrachten bij de signalering van taalontwikkelingsstoornissen. In deze studie is onderzocht in hoeverre leerkrachten goed kunnen inschatten of een kind taalbegripsproblemen heeft. Daarnaast is onderzocht of leerkrachten hier meer problemen mee hebben als een kind ook andere problemen heeft, zoals een beneden gemiddelde intelligentie, gedragsproblemen en/of aandachtsproblemen. Hiertoe zijn leerkrachtoordelen over het taalbegripsniveau van 94 kinderen in de kleuterleeftijd, bij wie er een vermoeden was van spraak-taalproblematiek, vergeleken met uitkomsten op formele taalbegripstesten. De resultaten tonen aan dat er een positieve relatie is tussen het leerkrachtoordeel en de scores op taalbegripstesten. Echter, de leerkrachtoordelen wijken toch regelmatig af van de formele testuitkomsten. 80% van de kinderen met taalbegripsproblemen wordt als zodanig door de leerkracht herkend. Van de kinderen zonder taalbegripsproblemen wordt slechts 50% als zodanig herkend door de leerkracht. Er zijn in dit onderzoek geen aanwijzingen gevonden dat leerkrachten meer moeite hebben met het inschatten van taalbegripsproblemen als een kind andere stoornissen heeft zoals een beneden gemiddelde intelligentie, aandachtsproblemen en gedragsproblemen. Het huidige onderzoek vormt een startpunt voor de validering van leerkrachtoordelen over de aanwezigheid taalontwikkelingsstoornissen bij kleuters. Toekomstig onderzoek zal zich vooral moeten richten op de ontwikkeling van een gevalideerde en genormeerde leerkrachtvragenlijst die in de toekomst gebruikt kan gaan worden als screeningsinstrument waarmee taalontwikkelingsproblemen gesignaleerd kunnen worden bij Nederlandse kinderen.