Visies op transgenderproblematiek en transgenderbeleid in Nederland - Een paradigmabenadering

Abstract

Dit onderzoek gaat over de verschillende zienswijzen op transgenderproblematiek die er in Nederland bestaan en hoe deze zich verhouden tot het transgenderbeleid dat de Nederlandse rijksoverheid sinds enkele jaren voert. Het doel is om te onderzoeken of er discrepanties bestaan tussen de zienswijzen in de wetenschappelijke literatuur, bij non-gouvernementele partijen die met transgenderproblematiek te maken hebben en bij de overheid. In het theoretisch kader wordt een paradigma-analyse toegepast, om de meest voorkomende paradigma’s (of zienswijzen) ten aanzien van transgenderproblematiek te achterhalen. Het medische paradigma lijkt aan belang te hebben ingeboet in de wetenschappelijke literatuur, terwijl het identiteitparadigma aan belang heeft gewonnen. Het emancipatieparadigma en wettelijke paradigma staan tussen de twee eerder genoemde paradigma’s in als het gaat om prominentie. Met behulp van documentanalyse en semigestructureerde expertinterviews wordt daarnaast achterhaald wat de visies op transgenderproblematiek, transgenderbeleid en onderlinge samenwerkingsrelaties zijn van medewerkers van de Nederlandse rijksoverheid en non-gouvernementele partijen. Bij de Nederlandse rijksoverheid zijn het medische paradigma en identiteitsparadigma beide niet sterk aanwezig. Bij de non-gouvernementele actoren is het medische paradigma echter wel degelijk prominent aanwezig. Het identiteitsparadigma is bij deze actoren niet sterk aanwezig. Het emancipatie- en wettelijke paradigma zijn bij alle actoren vrij sterk aanwezig. Er is dus sprake van een aantal discrepanties, die het effectief aanpakken van transgenderproblematiek belemmeren. Daarom wordt aanbevolen om vooral het medische paradigma sterker in het transgenderbeleid van de Nederlandse rijksoverheid naar voren te laten komen en om aandacht te blijven geven aan het emancipatie- en wettelijke paradigma. Het identiteitsparadigma behoeft niet prominenter in het beleid naar voren te komen.