Van agnosticisme tot dreigende troepenterugtrekking : de Amerikaanse reactie op en beinvloeding van de Europese Politieke Samenwerking ten aanzien van het Midden-Oosten, 1970-1975

Abstract

Dit onderzoek gaat in op de vraag of, en zo ja hoe, de Amerikaanse regering de Europese besluitvorming in het kader van de Europese Politieke Samenwerking (EPS)ten aanzien van het Midden-Oosten trachtte te beinvloeden in de periode 1970-1975. Hoe kon het dat West-Europa tijdens de Oktoberoorlog in 1973 nog een schijnbare politiek onafhankelijke koers volgde in het Midden-Oosten, terwijl daar in 1974 nauwelijks of geen sprake meer van was. Het Amerikaanse Midden-Oostenbeleid werd, al dan niet schoorvoetend, gevolgd. Dit onderzoek richt zich op de vraag in hoeverre Henry Kissinger, minister van Buitenlandse Zaken, en president Richard Nixon druk hebben uitgeoefend op de Europese regeringen om de Amerikaanse lijn te volgen. Werd het trans-Atlantische verbond tussen de Verenigde Staten en West-Europa na 1974 nieuw leven ingeblazen ten koste van een onafhankelijk Europees optreden in het Midden-Oosten? De Europese spanning tussen enerzijds militaire NAVO-afhankelijk en anderzijds politieke EPS-ambitie staat hierbij centraal. Aan de hand van archiefstukken van het Amerikaanse State Department en Europees materiaal uit Den Haag wordt getracht hier een beter beeld van te geven.