Schizofrenie psychoanalytisch bekeken, Een onderzoek naar de onderzoeken van de analytische vereniging in Leiden in de jaren twintig

Abstract

Deze scriptie handelt over de onderzoeken van de Leidsche Vereeniging voor Psychopathologie en Psychoanalyse. In de jaren twintig werd er rond de hoogleraar G. Jelgersma een groep opgericht die zich volledig bezig ging houden met psychoanalytisch onderzoek op psychotici, met name op schizofrene patiënten. Men maakte gebruik van een eigen methode om psychoanalytische verklaringen te kunnen geven voor de krankzinnigheid van de patiënten. De nadruk lag hierbij op onderzoek, niet op behandeling. Uit de methode en de verklaringen van de verschillende waanvormen blijkt dat de analytici in Leiden voor een groot deel afhankelijk van Freuds leer zijn geweest. Deze Leidse psychoanalytische school was vrij uniek. Toch is er nog weinig onderzoek naar de Leidse analytici gedaan. De probleemstelling van mijn onderzoek is: Wat voor onderzoeken deed de psychoanalytische school in Leiden rond de jaren 1920 en wat voor soort verklaringen gaf ze voor de (schizofrene) psychose? Deze vraag wordt behandelt aan de hand van een korte schets van de receptie van de psychoanalyse in Nederland en de rol van G. Jelgersma hierin, aandacht voor de vereniging in Leiden en de oprichting hiervan en een beschrijving van de onderzoeken van de vereniging (wat voor onderzoeken er gedaan werden, hun redenen om de psychoanalyse toe te passen op mensen met psychoses en hun verklaringen voor waandenkbeelden en schizofrenie). Deze vragen worden beantwoord na een literatuuronderzoek, waarbij voornamelijk gebruik is gemaakt van de geschriften van de leden van de psychoanalytische school.