Ollandt

Abstract

Deze summiere kaart van Holland is een kopie van de kaart 'Ollandt', dat in 1598 in Brescia werd uitgegeven en dat op zijn beurt weer een navolging is van de oorspronkelijke kaart uit 1577 van Filips Galle (zie voor beide kaarten elders in de collectie gedigitaliseerde kaarten van Holland en Utrecht). Ruim een eeuw na dato werd dus nog een ongewijzigde kopie op de markt gebracht, die ook nog eens buitengewoon matig is vervaardigd! De Zijpe heeft nog steeds geen verkaveling en de toentertijd al lang drooggelegde Noord-Hollandse meren zijn nog één grote watermassa. Verder zijn namen van de belangrijkste steden vergeten (Amsterdam, Haarlem en Alkmaar) en zijn tal van toponiemen foutief gespeld, waaronder bijvoorbeeld 'Brouroertiave' voor Brouwershaven. Domenico Lovisa was zowel uitgever als kopergraveur. Aangenomen mag worden dat hij deze kaart van Holland zelf heeft gegraveerd. De kaart komt voor in twee late Italiaanse edities van het 'Epitome' van Abraham Ortelius. De oorspronkelijke Antwerpse edities van deze zakatlas waren in oblongformaat. Daarentegen zijn de Italiaanse edities in duodecimo; de kaarten zijn staand afgebeeld op de linkerpagina met de tekst op de rechterpagina. De kaart van Holland werd dus staand afgebeeld met het noorden boven. Van de kaart zijn twee staten bekend. Op de eerste staat zijn de zee en de binnenwateren gestippeld (1697). Bij de hier afgebeelde tweede staat is deze arcering grotendeels verdwenen, met uitzondering van het gedeelte rechts boven de titelcartouche. Deze staat verscheen in het 'Theatro del mondo' uit 1724.