Sociale informatieverwerking bij kinderen met een lichte verstandelijke beperking (LVB) en gedragsproblemen.

Abstract

Achtergrond De relatie tussen de sociale informatieverwerking en de hoge prevalentie externaliserende gedragsproblemen bij kinderen met een lichte verstandelijke beperking wordt onderzocht. Daarnaast richt dit onderzoek zich op de manier waarop de capaciteit van het werkgeheugen, het inhibitievermogen, planningvaardigheden en de aanwezigheid van negatieve kernovertuigingen van invloed zijn op de sociale informatieverwerking en gedragsproblemen. Methoden Een steekproef van Nederlandse kinderen (n = 81) met een lichte verstandelijke beperking is onderzocht op sociale informatieverwerking, kernovertuigingen en de executieve vaardigheden werkgeheugen, inhibitie en planning. Tevens hebben de ouders en de leerkrachten van deze kinderen een vragenlijst ingevuld over de aanwezigheid van specifieke regeloverschrijdende en agressieve gedragingen bij het kind. Deelnemers waren in behandeling bij een polikliniek voor psychiatrie of zaten op het Speciaal Basis Onderwijs (SBO). Resultaten De resultaten tonen een effect voor encodering en responsgeneratie op regeloverschrijdend gedrag. Ook wordt er een klein positief effect gevonden voor wraakdoelen op regeloverschrijdend gedrag. Encoderen blijkt van invloed te zijn op de mate van ongehoorzaam gedrag thuis en wraakzuchtige doelen zijn positief van invloed op de mate van ongehoorzaamheid op school. Daarnaast is er sprake van een klein negatief effect van kernovertuigingen op het encoderen van emotionele signalen. Inhibitievermogen blijkt positief van invloed te zijn op het encoderen van interpretatiesignalen. Er is een positief effect gevonden voor de capaciteit van het werkgeheugen op interpretatie, vijandige intentie attributie en wraakdoelen. Tot slot is een negatief effect gevonden voor planningvaardigheden op het encoderen van interpretaties en realistische signalen. Conclusie Een sterke kant van huidig onderzoek is dat factoren onderliggend aan de sociale informatieverwerking en gedragsproblemen onderzocht zijn. Daarnaast heeft dit onderzoek zich gericht op specifieke externaliserende probleemgedragingen in relatie tot de sociale informatieverwerking. Toekomstig onderzoek zou dieper kunnen ingaan op de relatie tussen executieve functies en de sociale informatieverwerking. Ook is het interessant om meer onderzoek te doen naar kernovertuigingen bij kinderen met een lichte verstandelijke beperking en gedragsproblemen. Beide onderwerpen zijn tot op heden weinig onderzocht.